برچسب: لوله های پایپینگ

  • استنلس استیل 304 و 316 : خصوصیات و تفاوتها

    استنلس استیل 304 و 316 : خصوصیات و تفاوتها

    فولاد ضد زنگ 304 و 316 هر دو استنلس آستنیتی هستند که مقاومت بسیار خوبی در برابر خوردگی دارند.استنلس 304 پرکاربردترین گرید استنلس است و بیش از 50 درصد از کل فولاد استنلس تولید شده جهان را شامل می شود و طبق استاندارد ISO 3506 تحت عنوان گرید A2 شناخته میشود. (مطالعه بیشتر: استنلس استیل چیست؟)

    با توجه به استفاده ، فولاد ضد زنگ درجه 316 در رتبه دوم قرار می گیرد. طبق استاندارد ISO 3506 ، گرید 316 تحت عنوان A4 شناخته می شود.

    در یک نگاه سریع ، هر دو نوع فولاد ضد زنگ 304 و 316 ممکن است شبیه به نظر برسند زیرا شباهت های زیادی در خواص درجه 304 و 316 وجود دارد. اما برخی تفاوت های متمایز وجود دارد. در این نوشتار، تفاوت بین استنلس 304 و 316 را بررسی دقیقتری خواهیم کرد.

    فولاد ضد زنگ 304 چیست؟

    گرید 304 استنلس استیل، یک گرید آلیاژ آستنیتی است که از 18 تا 20 درصد کروم و 8 تا 10.5 درصد نیکل تشکیل شده است. منگنز ، سیلیکون و کربن دیگر عناصر اصلی در ترکیب با فلز پایه آهن هستند. وجود مقادیر زیاد کروم و نیکل مقاومت بسیار خوبی در برابر خوردگی ایجاد می کند و به همین دلیل از فولاد ضد زنگ 304 به طور گسترده ای در صنایع زیر استفاده میگردد:

    کاربردهای استنلس 304 

    1. مخازن ذخیره
    2. مبدل حرارتی
    3. مخازن ذخیره
    4. لوازم آشپزخانه
    5. تزیینات
    6. تصفیه آب و فاضلاب
    7. بست ها
    8. اجزای لوله کشی و صنعت پایپینگ

    فولاد ضد زنگ 316 چیست؟

    فولاد ضد زنگ 316 همچنین حاوی مقدار زیادی نیکل و کروم است . همچنین حاوی 2 تا 3 درصد مولیبدن هست که مقاومت در برابر خوردگی را بیشتر می کند. بنابراین ، 316  مقاومت بیشتری در برابر خوردگی در مقایسه با 304 فراهم می کند. کاربردهای متداول ضد زنگ درجه 316 عبارتند از:

    کاربردهای استنلس 316

    1. آسیاب های کاغذ و خمیر کاغذ
    2. تجهیزات سنگین صنعتی ، فرآیندی و ذخیره سازی مواد شیمیایی
    3. تجهیزات پالایشگاه
    4. صنایع فرایندی مواد غذایی و آشامیدنی با محیط های خورنده شدید
    5. تجهیزات پزشکی و دارویی
    6. نفت و گاز دریایی و فراساحل
    7. محیط های دارای کلراید بالا

    فولاد ضد زنگ 304L/316L چیست؟

    فولادهای استنلس 304L و 316L تغییراتی در میزان کربن دارند. با کاهش مقدار کربن در آن گریدها ، خواص جوش پذیری بهبود می یابد.کاهش کربن ، مقاومت خوردگی را نیز بهبود میدهد اما خواص مکانیکی آنها کمی کاهش می یابد.

    بر اساس AISI میزان کربن در 304 و 316 حداکثر 0.08٪ است در حالی که همان مقدار در 304L/316L حداکثر 0.03٪ است.

    هدف اصلی برای حفظ سطح کربن زیر 0.03 درصد، جلوگیری از خوردگی بین کریستالی در دمای بالا (450 تا 850 درجه سانتی گراد) است. همچنین ، اعتقاد بر این است که آلیاژ با کربن کمتر دارای جوش پذیری بهتری در مقایسه با انواع پایه خود هستند.

     

    فولاد ضد زنگ 304 و 316 چه تفاوت هایی با هم دارند؟

    1. ترکیب شیمیایی فولاد ضد زنگ 304 در مقابل 316

    تفاوت عمده در هر دو نوع فولاد ضد زنگ در ترکیب آنها است. فولاد ضد زنگ 304 از 18٪ کروم ، 8٪ نیکل تشکیل شده است. استنلس 316 از 16٪ کروم ، 10٪ نیکل و 2٪ مولیبدن تشکیل شده است.

    2. مقاومت در برابر خوردگی فولاد ضد زنگ 304 در مقابل 316

    ضعف اصلی فولاد ضد زنگ 304 عدم مقاومت بالا در برابر خوردگی حفره ای در محیط های حاوی یون کلرید بالا یا محیط شور است. در حالی که ، گرید 316 ، به دلیل وجود مولیبدن و افزایش نیکل می تواند به راحتی در برابر کلریدها و اسیدها مقاومت کند.

    3. نقطه ذوب فولاد ضد زنگ 304 در مقابل 316

    نقطه ذوب فولاد ضد زنگ 304  کمی بالاتر از فولاد ضد زنگ درجه 316 است.

    4. هزینه و قیمت متریال فولاد ضد زنگ 304 در مقابل 316

    هزینه 316 حدود 1.5 برابر هزینه 304 است. قیمت فولاد ضد زنگ بستگی به قیمت عنصر آلیاژی و میزان آلیاژ دارد .

    5. خواص مکانیکی فولاد ضد زنگ 304 در مقابل 316

    فولاد ضد زنگ 316 دارای استحکام و سختی بیشتر است. فولاد ضد زنگ 304 دارای قابلیت جوش پذیری و شکل پذیری بهتر است .افزودن مولیبدن قابلیت جوش پذیری و شکل پذیری درجه 316 را کاهش می دهد.

    جمع بندی :

    با توجه به موارد ذکر شده، به طور کلی فولاد ضد زنگ 316 گرید برتر از 304 عنوان می شود ، اما هزینه بالاتری دارد. در هر صورت، انتخاب متریال بین فولاد ضد زنگ 304 در مقابل 316 باید با توجه به کاربرد انجام شود. گرید 316 در صورت استفاده از محیط های بسیار خورنده (محلول سوزآور ، محلول کلر ، محیط بسیار اسیدی ، آب دریا و غیره) انتخاب می گردد.

  • استاندارد MSS

    استاندارد MSS

    آشنایی با MSS

    MSS ،انجمن استانداردسازی تولیدکنندگان شیرآلات و اتصالات پایپینگ (به انگلیسی: Manufacturers Standardization Society of the Valve and Fittings Industry ) ، یک انجمن فنی غیرانتفاعی است که برای توسعه و بهبود کدها و استانداردهای ملی و بین المللی اتصالات لوله ، فلنج، فیتینگ ها و واشرهای آب بندی در صنعت لوله کشی، تاسیس شده است.

    استاندارد MSS در انواع صنایع مختلف از نیروگاه هسته ای گرفته، تا فاضلاب و صنعت نفت کاربرد دارد. در حال حاضر MSS شامل 111 شرکت عضو است که در 27 کمیته فنی برای تهیه استاندارد کار می کنند.

    MSS یک توسعه دهنده استاندارد ، و زیر مجموعه موسسه استاندارد ملی آمریکا (ANSI) است. به عنوان بخشی از استاندارد ملی آمریکا،  انستیتو ANSI ، رویه های MSS را تأیید و مورد بازرسی قرار می دهد. بعلاوه ، اعتبارسنجی ANSI بیانگر این است که رویه های مورد استفاده توسط MSS مطابق با شرایط موسسه و روند قانونی است. استاندارد MSS که برای پردازش مشخص شده اند توسط کمیته های خارجی تحت حمایت MSS تأیید می شوند و قبل از تصویب نهایی توسط ANSI تحت یک روند بازبینی عمومی قرار می گیرند.

    انجمن MSS همچنین ، به كدها و فعالیتهای توسعه استاندارد در سراسر جهان كمك كرده و آنها را رصد می كند. MSS ، با همکاری سایر نهادهای استاندارد ، نمایندگانی را در کمیته های سازمان استاندارد دیگر برای اشتراک نظرات و اهداف انجمن منصوب می کند. سازمانهای استانداردی که در حال حاضر MSS در آنها شرکت می کند شامل انجمن مهندسان مکانیک آمریکا (ASME) ، انستیتوی ملی استاندارد آمریکا (ANSI) ، انجمن آمریکایی تست و متریال (ASTM) ، انستیتوی نفت آمریکا (API) است .

    دانلود استاندارد MSS

    پکیج استاندارد‌های MSS

    دانلود فول پکیج آخرین ویرایش استانداردهای MSS از پارس اکتان
    مشاهده لیست کامل استانداردها


    آرشیو کامل MSS

    درخواست پکیج استاندارد MSS

    آرشیو پارس اکتان، شامل بروز ترین ویرایشهای استاندارد MSS می باشد. ولیکن ، ممکن است بسیاری از مدارک در وبسایت بارگزاری نشده باشند.
    در صورتی که استاندارد مورد نظر خود را در آرشیو وبسایت پیدا نکردید، و یا به تعدادی بالاتر از 20 آیتم نیاز  دارید، می توانید درخواست خود را مبنی بر شماره استاندارد و سال ویرایش مورد نظر، برای ما ارسال کنید .لطفا لیست مورد نظر خود را ، از موجودی آرشیو که در فایل اکسل زیر درج شده، انتخاب نمایید.

    آخرین ویرایش های استانداردهای MSS موجود در آرشیو پارس اکتان

  • اسکجول لوله چیست

    اسکجول لوله چیست

     

    اسکجول لوله (pipe schedule) جدولی است که که مشخصات لوله ها با ضخامت های گوناگون در آن درج شده است. این جداول عمدتا از استانداردهای ANSI , ASME استخراج میگردد و کاربردهای روزمره بسیاری در واحدهای پایپینگ صنایع دارد. (پیش نیاز مطالعه: پایپینگ چیست؟)

    توضیحات پایه : برای آنکه پی به مفهوم اسکجول لوله ببریم، ابتدا باید با مفهومی به نام NPS آشنا شویم ….

    فهرست مطالب

    • NPS چیست؟
    • DN چیست؟
    • اسکجول لوله چیست؟
    • جدول اسکجول لوله
    • تبدیل NPS به اینچ و میلیمتر
    • تبدیل DN به اینچ و میلیمتر
    • سوالات متداول

    NPS یا ” اندازه اسمی لوله ” چیست؟

    اندازه اسمی لوله ، Nominal Pipe Size) NPS) یک اصطلاح است که برای لوله های پایپینگ رواج دارد. این اصطلاح قبلا IPS بوده “Iron Pipe Size” که اخیرا به NPS تغییر نام یافته است. NPS یک اصطلاح اندازه گیری بدون بُعد و بدون واحد است و برای اندازه دقیق باید به جدول پایپ اسکجول مراجعه کرد.

    سیستم IPS جهت تخصیص ابعاد و اندازه به لوله ها راه اندازی شد. و بعد به NPS تغییر یافت. اندازه اسمی لوله (NPS) فقط یک شماره بدون بُعد برای سایز لوله ها میباشد ، برای مثال NPS 6 نمایانگر یک لوله با قطر خارجی 168.3mm میباشد.

    در آغاز هر سایز لوله برای داشتن یک ضخامت ساخته میشد تا اینکه بعد ها وزن و قطر خارجی لوله استاندارد شد.

    در پاسخ به نیاز صنعت، جهت انتقال مایعات پر فشار، لوله ها با ضخامت های بیشتری تولید شد که با نام XS که مخفف Extra Strong یعنی (دارای استحکام زیاد) و یا لوله های XH که مخفف Extra Heavy یعنی فوق سنگین شناخته می شدند.

    بعد ها و با افزایش توان تولید لوله های با ضخامت دیواره بیشتر، تقاضای صنایع نیز برای لوله های فشار بالا بیشتر شد. در نتیجه لوله ها با ضخامت و استحکام بالاتر  XXS که مخفف Double Extra Strong و یا XXH که مخفف Double Extra Heavy که به معنی (وزن 2 برابر) میباشد ساخته شدند .

    اسکجول لوله ، رده لوله و یا Pipe Schedule ، به چه معناست ؟

    در زمان IPS لوله ها فقط با سه ضخامت تولید میشدند. در ماه مارس سال 1927 انجمن استاندارد آمریکا صنایع را ممیزی نمود و اقدام به ایجاد یک سیستم جدید که ضخامت دیواره لوله برپایه ردیف های کوچکتر میان سایزی بود را بنیان گذاشت.

    این سیستم جدید که بعد ها بنام NPS معروف شد جایگزین سیستم قدیمی تر IPS شد، اینچنین بود که واژه (SCH) برای ضخامت تعیین اندازه اسمی لوله ابداع شد.

    اسکجوِل هم مانند NPS و DN ، یک شماره بدون بعُد است. با در دست داشتن دو عدد اسکجول و NPS ، ما میتوانیم به جدول اسکجوِل لوله مراجعه کنیم و اطلاعاتی مانند ضخامت دیواره، وزن لوله، قطر خارجی و قطر داخلی را بدست آوریم.

    با الحاق شماره SCH به NPS , امروزه ما دامنه ضخامت لوله ها را با نام های زیر میشناسیم:

    SCH 5, 5S, 10, 10S, 20, 30, 40, 40S, 60, 80, 80S, 100, 120, 140, 160, STD, XS and XXS

     

    آیا عدد NPS لوله برابر با قطر داخلی یا قطر خارجی است؟

    ربط دادن NPS به قطر داخلی یا خارجی لوله کوچکتر از NPS 14 ، آن هم با واحد اینچ بسیار بی ربط و بی معناست. ولی برای NPS 14 و بزرگتر از آن ، NPS برابر با قطر خارجی لوله است. یعنی لوله NPS 14 قطر خارجی دقیقا برابر با 14اینچ دارد.

    برای یک NPS مشخص ، همیشه قطر خارجی بدون تغییر باقی می‌ماند ولی ضخامت دیواره لوله با افزایش شماره رده (SCH) زیاد میشود. در نتیجه : قطر داخلی لوله به ضخامت دیواره لوله و به شماره اسکجوئل (SCH) بستگی دارد.

    در جدول پایپ اسکجوِل ، اندازه واقعی لوله با دو واژه بدون شماره تعیین میگردد:
    • اندازه اسمی لوله (NPS)
    • رده اسکجوِل (SCH)
    و ارتباط بین این دو واژه هست که قطر داخلی یک لوله را مشخص می نماید.

    اسکجول لوله در چه استانداردهایی مشخص شده است؟

    اندازه لوله های استنلس استیل بوسیله استاندارد ASME B36.19 تعیین می گردند،  که قطر خارجی و شماره اسکجول لوله و ضخامت لوله را پوشش میدهد. (دانلود ASME B36.19)

    توجه کنید که مطابق استاندارد ASME B36.19 درانتهای تمامی (شماره) ضخامت های لوله های استنلس استیل یک پسوند (S) قرار دارد و اندازه هایی که بدون پسوند (S) میباشند متعلق به استاندارد ASME B36.10 میباشند که برای لوله های کربن استیل در نظر گرفته شده است. (دانلود استاندارد ASME B36.10)

    سازمان جهانی استاندارد ISO نیز یک سیستم تخصیص دهنده اندازه لوله بدون شماره را بکار میگیرد.قطر اسمی (DN) که مخفف Diameter Nominal در سیستم های متریک استفاده میشود. آن نیز استاندارد سایز لوله را وقتی که به همراه شماره مشخص تخصیص داده شده باشد نشان میدهد. البته بدون علامت (mm) . برای مثال DN 80 یک شماره معادل NPS 3 و تقریبا حدود 3 اینچ میباشد.

    مثالهایی از داده های جدول پایپ اسکجوئل پایپینگ:

    اسکجول لوله در asme b36.10
    اسکجول لوله در asme b36.19

     

    در تصاویر بالا، گوشه ای از جداول اسکجول لوله در دو استاندارد مذکور را مشاهده میکنید…

    نکاتی که قابل ذکر است اینست در که در این دو استاندارد، در ویرایش 2018 ، هم قطر اسمی (DN) و هم سایز اسمی لوله (NPS) درج شده است. ولی در ویرایشهای قبلتر فقط NPS درج می شد.

    به حرف S … پس از اسکجول لوله ( 40- 80 – و … ) در تصویر دوم توجه کنید. همانطور که گفتیم این حرف نشاندهنده متریال استنلس استیل لوله است که در B36.19 مشخص شده اند.

    به قطر خارجی در اسکجول های متفاوت توجه کنید …. قطر خارجی ثابت، و با بالا رفتن سایز اسکجوئل، ضخامت دیواره، و به تبع آن، قطر داخلی تغییر می کند. به یک مثال دیگر از اندازه های قطر خارجی و رابطه آن با NPS را در زیر توجه کنید..

    قطر خارجی واقعی در مقایسه با سایز اسمی لوله:

    NPS 1  ————actual O.D= 1.5″ =(33.4 mm)
    NPS 2 ————- actual O.D= 2.3 =(60.3 mm)
    NPS 3 ————-actual O.D. = 3½” (88.9 mm)
    NPS 4 ————actual O.D. = 4.1″ (114.3 mm)
    NPS 12 ———actual O.D. = 12.3″ (323.9 mm)

    در زیر شما میتوانید نمونه قطر واقعی داخلی (ID) لوله را با مقایسه داده های جدول پایپ اسکجوئل، پیدا کنید : (منظور از WT ، صخامت دیواره و منظور از OD ، قطر خارجی می باشد)

    NPS 1-SCH 40 –>  O.D.33,4 mm – WT 3,38 mm = I.D. 26,64 mm
    NPS 1-SCH 80 –> O.D.33,4 mm – WT 4,55 mm = I.D. 24,30 mm
    NPS 1-SCH 160 –> O.D.33,4 mm – WT 6,35 mm = I.D. 20,70 mm

    بنابر محاسبات انجام شده بالا هیچ یک از قطر های داخلی برابر یک اینچ واقعی نمیباشند. قطر داخلی با ضخامت دیواره لوله (WT) مشخص میگردد.

    در آخر، جالب است بدانید که تسلط بر جداول اسکجول لوله، تفاوت یک پایپینگ کار حرفه ای و ماهر را با یک آماتور مشخص میکند. در قسمت سوالات متداول، چند نکته و دانستی را لیست کردیم که دانستن آنها برای یک مهنس پایپینگ بسیار مهم است.

    سوالات متداول (FAQ)